Na przekór awangardzie. Życie i twórczość Bronisławy Rychter-Janowskiej

Powiatowa i Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Starym Sączu wspólnie z Towarzystwem Miłośników Starego Sącza, pragnąc uczcić 70. rocznicę śmierci wybitnej polskiej artystki malarki Bronisławy Rychter-Janowskiej zorganizowała w dniu 29 września 2023 r. jubileuszowe spotkanie.

„Na przekór awangardzie. Życie i twórczość Bronisławy Rychter Janowskiej” to temat prelekcji, którą wygłosiła Anna Florek z Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Podczas spotkania, w przestrzeni biblioteki wystawę fotograficzną „Malarka Bronisława Rychter Janowska – poszukiwanie piękna w sztuce” otworzył Andrzej Długosz, prezes Towarzystwa Miłośników Starego Sącza. Na wystawie prezentowane są reprodukcje jej prac oraz archiwalne fotografie artystki z różnych okresów życia, pochodzące z kolekcji Muzeum Regionalnego im. Seweryna Udzieli w Starym Sączu.

Bronisława Rychter-Janowska (1868-1953)

Pierwsze lata życia spędziła w Starym Sączu u boku matki, nauczycielki w jednej ze starosądeckich szkół. Tu rozpoczęła naukę na pensji u Sióstr Klarysek, którą kontynuowała w seminarium nauczycielskim w Krakowie. Pierwszym nauczycielem rysunku i malarstwa był jej starszy brat Stanisław Janowski, student Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1896 roku, po kilku latach pracy w wiejskiej szkole w Siołkowej k. Grybowa, dzięki uzyskanemu stypendium i wsparciu brata, wyjechała do Monachium, gdzie studiowała malarstwo w prywatnych szkołach. W późniejszym okresie, już jako mężatka, kontynuowała studia we Florencji i Rzymie. W latach 1906–1915 wróciła do matki do Starego Sącza, jednak często wyjeżdżała „w poszukiwaniu piękna”, podróżując po niemal całej Europie i północnej Afryce. Szczególnie ukochała Włochy, w Rzymie, Neapolu i na Sycylii spędziła prawie trzy lata. Odbyła również podróż do Turcji, W 1909 otworzyła w Starym Sączu szkołę malarską, jednak szybko zrezygnowała z jej prowadzenia ze względu na nieprzychylność drobnomieszczańskiej społeczności. W 1917 osiadła na stałe w Krakowie, a jej mieszkanie stało się jednym z najbardziej znanych salonów artystycznych miasta. Tworzyła do ostatnich chwil życia. Swój dorobek sama artystka oszacowała na kilkanaście tysięcy prac. Obrazy Rychter-Janowskiej znajdują się w wielu muzeach polskich i zagranicznych.

Wystawę „Malarka Bronisława Rychter Janowska – poszukiwanie piękna w sztuce” można obejrzeć w starosądeckiej bibliotece do 27 października 2023 roku, w godzinach pracy biblioteki.